کاوش موضوع دریاچه ارومیه

دریاچهٔ ارومیه که با نام‌های دریاچه شاهی، رضايیه و دریاچه چیچست نیز شناخته می‌شود، یک دریاچه آب شور در شمال غربی ایران و بزرگ‌ترین دریاچه داخلی این کشور است. این دریاچه میان دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار گرفته است. سطح آب دریاچه در دهه‌های اخیر به‌طور چشمگیری کاهش پیدا کرده و تا سال ۱۴۰۱، ۹۵ درصد دریاچه خشک شده است. مساحت این دریاچه در سال ۱۳۷۷ در حدود شش هزار کیلومتر مربع بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گرفت. دریاچه ارومیه در سال ۱۳۷۴ بیشترین حجم آب به میزان ۳۲ میلیارد متر مکعب آب داشته است. دریاچهٔ ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچهٔ داخلی ایران، بزرگ‌ترین دریاچهٔ آب شور در خاور میانه، و ششمین دریاچهٔ بزرگ آب شور دنیا شناخته می‌شد. حوزه آبریز دریاچه ارومیه در مختصات جغرافیایی ۴۴٫۱۳ تا ۴۷٫۵۴ طول شرقی و ۳۵٫۴۱ تا ۳۸٫۳۰ عرض شمالی قرار دارد. بخش شمالی آن از یک محدودهٔ کم‌وبیش مسطح تشکیل شده است که بین ارتفاعات گستردهٔ شرقی، جنوبی و غربی حوزه محصور است. حد غربی این حوزه را ارتفاعات مرز ایران و ترکیه تشکیل می‌دهد که از غرب سلماس تا غرب اشنویه و شمال پیرانشهر کشیده شده است. بخش بزرگی از آب این دریاچه از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گدار چای، باراندوزچای، شهرچای، نازلی چای و زولاچای تغذیه می‌شده است. مهم‌ترین جزایر این دریاچه عبارت اند از جزیره کبودان، اشک داغی، آرزو و اسپیر. مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی در سال ۱۴۰۱ گفت طی بیش از دو دهه گذشته، هرسال به‌طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر از ارتفاع دریاچه ارومیه کاسته شده و اکنون ۹۵ درصد این دریاچه خشک شده است. در ۱۳ آذر ۱۴۰۱ محمدصادق معتمدیان دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه بیان کرد وضعیت دریاچه ارومیه روبه بهبود است. در پی کاهش بارندگی، دریاچه ارومیه در تابستان ۱۴۰۴ با کمترین سطح آب در دهه‌های اخیر مواجه شده و بخش شمالی آن در آستانهٔ خشک شدن کامل قرار دارد. این وضعیت بحرانی، نتیجهٔ مجموعه‌ای از عوامل انسانی و طبیعی است. مهم‌ترین دلایل آن شامل ساخت و بهره‌برداری بی‌رویه از بیش از ۹۰ سد در حوضهٔ آبریز، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، کشاورزی ناپایدار و انتقال منابع آب بدون ارزیابی زیست‌محیطی، همراه با کاهش بارش و افزایش تبخیر در اثر تغییرات اقلیمی است. مجموعهٔ این عوامل در سایهٔ بی‌توجهی و سهل‌انگاری نهادهای مسئول در مدیریت منابع آب و حفاظت محیط زیست شدت یافته‌اند.... بیشتر در ویکی پدیا